Văn hóa Việt Nam luôn coi trọng những tục lệ dân gian, đặc biệt là trong dịp năm mới. Việc tìm hiểu những thứ không nên mua đầu năm là điều thiết yếu để gia chủ tránh những điều xui rủi và thu hút tài lộc, may mắn suốt cả năm. Những quan niệm này phản ánh niềm tin sâu sắc vào vận hạn và mong ước về một năm mới an lành, thịnh vượng.
Vật Dụng Sắc Nhọn và Đồ Dễ Vỡ
Theo quan niệm truyền thống, những vật dụng sắc nhọn hay dễ vỡ mang ý nghĩa tiêu cực khi mua vào những ngày đầu năm mới. Chúng được cho là có thể gây ra sự xung khắc, bất hòa hoặc đổ vỡ trong gia đình.
Kéo, Dao và Bát Đũa
Dân gian tin rằng việc mua kéo, dao hay các vật sắc nhọn khác vào đầu năm có thể mang lại những điều không may. Hình ảnh lưỡi kéo, lưỡi dao nhọn hoắt được liên tưởng đến sự cắt đứt, chia ly hoặc xung đột gay gắt. Gia đình có thể gặp phải những tranh cãi, mâu thuẫn không đáng có, làm mất đi sự hòa thuận vốn có của ngày Tết.
Tương tự, bát đũa cũng là vật phẩm cần tránh mua sắm trong dịp đầu năm. Bát đũa, đặc biệt là bát, tượng trưng cho sự no đủ, ấm cúng của gia đình. Khi mua mới vào thời điểm này, đặc biệt nếu lỡ làm vỡ, người ta tin rằng điều đó báo hiệu những rạn nứt trong các mối quan hệ hoặc sự đổ vỡ về tài chính. Đây là những điềm báo không tốt lành cho cả năm.
Kim Chỉ, Thớt, Chày và Cối
Các món đồ như kim chỉ, thớt, chày, cối cũng nằm trong danh sách những vật phẩm kiêng kỵ không nên mua. Kim chỉ tượng trưng cho sự vá víu, chắp vá, đồng thời cũng mang ý nghĩa của sự khó khăn, thiếu thốn. Người xưa tin rằng mua kim chỉ đầu năm sẽ khiến công việc cả năm gặp trắc trở, mọi sự không được suôn sẻ.
Thớt, chày và cối là những dụng cụ dùng để đập, giã, thái. Những hành động này được cho là có thể mang lại sự ồn ào, xáo trộn và những điều không tốt lành cho gia đình. Mua những vật phẩm này vào đầu năm có thể khiến gia đình gặp phải những chuyện bất hòa, cãi vã liên miên. Để tránh những điều xui xẻo này, mọi người thường mua sắm những vật dụng này từ cuối năm cũ.
Vật Phẩm Tượng Trưng Cho Thời Gian và Sự Tang Tóc
Trong văn hóa Việt, một số vật phẩm mang ý nghĩa tượng trưng đặc biệt về thời gian hoặc sự mất mát thường được kiêng kỵ mua vào đầu năm để tránh những điều không may mắn.
Đồng Hồ
Đồng hồ là vật phẩm đo đếm thời gian. Tuy nhiên, theo quan niệm dân gian, mua đồng hồ vào đầu năm mới là điều đại kỵ. Người ta tin rằng đồng hồ tượng trưng cho thời gian trôi đi và có thể liên tưởng đến việc thời gian của một người đang dần cạn. Điều này gây ra lo ngại về sức khỏe và tuổi thọ.
Một số người còn quan niệm rằng việc tặng hay mua đồng hồ có thể mang hàm ý tiêu cực, như việc đếm ngược thời gian của ai đó hoặc báo hiệu một sự kết thúc. Vì vậy, để tránh những suy nghĩ không tốt lành và mang lại cảm giác bình an, nhiều gia đình lựa chọn không mua sắm hay tặng đồng hồ trong những ngày đầu xuân.
Quần Áo Đen hoặc Trắng
Màu sắc đóng vai trò quan trọng trong phong thủy và quan niệm dân gian về ngày Tết. Người Việt đặc biệt kiêng kỵ mua quần áo màu đen hoặc trắng vào những ngày đầu năm mới. Trong văn hóa truyền thống, hai màu này thường gắn liền với sự tang tóc, đau buồn và mất mát.
Mặc dù ngày nay những màu sắc này đã trở nên phổ biến hơn trong thời trang, nhưng vào dịp Tết, nhiều người vẫn tránh mặc hoặc mua sắm chúng. Họ tin rằng việc này có thể mang đến những điều không may, gợi nhớ đến những chuyện buồn. Thay vào đó, những màu sắc tươi sáng, rực rỡ như đỏ, vàng, hồng thường được ưu tiên để tượng trưng cho sự may mắn, phát tài và niềm vui.
Ảnh minh họa bộ quần áo màu trắng, một trong những thứ kiêng kỵ không nên mua đầu năm
Người Việt trong những ngày đầu năm mới thường kiêng kỵ tránh mua quần áo nhất là quần áo màu đen và trắng. Quan niệm xa xưa cho rằng màu trắng hoặc đen thường biểu hiện cho sự tang tóc nên mọi người thường tránh mua hoặc mặc quá nhiều quần áo màu trắng hoặc đen trong dịp Tết.
Thực Phẩm Mang Ý Nghĩa Xui Xẻo
Ngoài đồ vật, một số loại thực phẩm cũng bị kiêng kỵ mua sắm vào đầu năm vì tên gọi hoặc ý nghĩa tượng trưng của chúng. Những kiêng kỵ này thường dựa trên cách chơi chữ hoặc niềm tin lâu đời trong dân gian.
Hạt Tiêu
Hạt tiêu là một loại gia vị quen thuộc, nhưng vào những ngày đầu năm, nhiều người Việt lại tránh mua nó. Lý do chính nằm ở cách chơi chữ. Từ “tiêu” trong “hạt tiêu” có thể gợi liên tưởng đến “tiêu tan”, “tiêu tán”. Điều này ám chỉ sự mất mát, tiêu hao tài lộc, hoặc những điều tốt đẹp bị biến mất.
Để tránh những điềm xui này, các gia đình thường mua đủ hạt tiêu từ trước Tết. Việc này giúp họ có thể yên tâm sử dụng mà không phải lo lắng về việc rước điều không may vào nhà ngay những ngày đầu năm mới. Quan niệm này phản ánh mong muốn giữ gìn sự sung túc, tài lộc cho cả năm.
Chuối
Chuối là một loại trái cây phổ biến và được yêu thích. Tuy nhiên, ở một số vùng miền, đặc biệt là miền Nam Việt Nam, chuối lại là món đồ kiêng kỵ không nên mua vào đầu năm. Nguyên nhân xuất phát từ cách phát âm của từ “chuối” gần giống với từ “chúi” hoặc “chúi xuống”.
Ý nghĩa của từ “chúi” là không ngóc đầu lên được, khó phát triển, sa sút. Điều này hoàn toàn trái ngược với mong muốn vươn lên, phát đạt và thành công trong năm mới của mọi người. Do đó, mặc dù chuối là loại quả ngon và bổ dưỡng, nhiều người vẫn cẩn trọng không mua nó trong dịp đầu năm để tránh những điềm xui về công danh, sự nghiệp và tài lộc.
Đồng hồ tượng trưng cho thời gian. Khi mua hay nhận được món quà này, một số người sẽ nghĩ rằng thời gian của họ sắp hết và có thể tương đồng với cái chết.
Vật Nuôi Mang Điềm Không Lành
Trong văn hóa Việt, một số loài vật được xem là mang lại may mắn, trong khi số khác lại bị coi là điềm xui. Việc rước những con vật này vào nhà trong dịp đầu năm mới cũng là điều cần cân nhắc.
Mèo
Tục ngữ Việt Nam có câu “Mèo đến nhà thì khó, chó đến nhà thì sang”. Câu nói này đã ăn sâu vào tiềm thức của nhiều thế hệ người Việt. Theo quan niệm dân gian, việc mèo vào nhà trong những ngày đầu năm mới được cho là báo hiệu sự nghèo khó, thiếu thốn hoặc những điều xui xẻo sẽ đến với gia đình trong năm đó.
Chính vì lý do này, nhiều người thường tránh mua mèo hoặc thậm chí là không để mèo lạ vào nhà trong dịp Tết. Họ tin rằng việc này giúp tránh được những vận hạn không mong muốn và đảm bảo một năm mới sung túc, thịnh vượng hơn. Mặc dù đây chỉ là một quan niệm dân gian, nhưng nó vẫn được nhiều người tôn trọng và tuân thủ để giữ tâm lý an yên, may mắn.
Những quy tắc về những thứ không nên mua đầu năm không chỉ là những kiêng kỵ đơn thuần mà còn là biểu hiện của văn hóa, mong ước về một khởi đầu tốt đẹp. Việc nắm vững và tôn trọng những tục lệ này giúp mỗi gia đình đón một năm mới an lành, thịnh vượng và tràn đầy hy vọng.
Ngày Cập Nhật lần cuối: Tháng 10 29, 2025 by Huy Nguyễn
